فصل سوم

 

روش تحقیق

 

۳-۱) مقدمه

 

علم چون گذشته، محصول ‌جرقه‌های ناگهانی یک یا چند دانشمند معدود نیست، بلکه کوششی آگاهانه، منظم و در عین حال نهادی و سازمان یافته است تا به حل یک مسئله یا دشواری ذهنی و یا عملی تایل آید. چنین خصلتی علم را با دیگر نهادها و ارزش‌های اجتماعی پیوندی مستحکم می زند. بی تردید توسعه کمّی و کیفی جوامع، همگی مرهون تصمیم سازی‌ها و تصمیم گیری‌ها بر پایه تحقیقات علمی است و تحقیق فرآیندی است که از طریق آن می‌توان درباره ناشناخته به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را کسب کرد، در این فرایند از چگونگی گردآوری شواهد و تبدیل آن ها به یافته ها، تحت عنوان روش شناسی یاد می‌شود (خاکی، ۱۳۸۷).

 

در این فصل قصد داریم به روش شناسی تحقیق بپردازیم تا فرایند چگونگی جمع‌ آوری اطلاعات و تبدیل آن ها به یافته ها چون هر تحقیق علمی دیگر بازگو گردد.

 

۳-۲) روش تحقیق

 

تحقیق حاضر از نوع تحلیل همبستگی و پس رویدادی است و به روش کتابخانه‌ای و می‌دانی انجام می‌گیرد.

 

۳-۲-۱) روش‌های آماری مورد نظر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات

 

برای آزمون فرضیه اول از تحلیل ضریب همبستگی پیرسون استفاده می‌شود و برای آزمون فرضیه دوم از دو معادله رگرسیون تک متغیره استفاده شده و سپس با بهره گرفتن از مقادیر R² درخصوص فرضیه دوم اظهار نظر می‌گردد.

 

معادلات رگرسیون به شرح زیر است:

 

MV= a + β_۱ * EVA + e

 

MV= b + β_۲ * NOPAT + e

 

۳-۲-۲) روش جمع‌ آوری اطلاعات

 

اطلاعات مورد نیاز برای پژوهش، از طریق مراجعه به کتابخانه سازمان بورس اوراق بهادار و اداره امور نظارت بر شرکت‌ها و مطالعه یادداشت‌های توضیحی صورت‌های مالی، گزارش‌های سالانه و همچنین گزارش ۱۰ ساله بورس جمع‌ آوری گردید.

 

۳-۳) جامعه و نمونه آماری

 

جامعه آماری پژوهش حاضر، شرکت‌های داروسازی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که قبل از سال ۱۳۸۸ (ابتدای دوره زمانی) وارد بورس شده اند، در مجموع ۱۵ شرکت قبل از سال ۱۳۸۸ وارد بورس شده اند.

 

۳-۳-۱) نمونه آماری

 

با توجه به کوچک بودن جامعه آماری، نیاز به نمونه گیری نبوده و هر ۱۵ شرکت مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

 

محدوده زمانی پژوهش

 

این پژوهش در دوره ۶ ساله بین سال‌های ۱۳۸۷، ۱۳۸۸، ۱۳۸۹، ۱۳۹۰، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ انجام می‌شود.

 

۳-۴) روش و ابزار گردآوری

 

اغلب داده های تحقیق حاضر، با مراجعه به کتابخانه‌ها، بورس و اداره امور نظارت بر شرکت‌ها و از طریق مطالعه یادداشت‌های توضیحی، صورت‌های مالی، گزارش‌های سالانه بورس، گزارش ده ساله بورس، صورت‌های مالی سه ساله و سایر نشریات بورس، گردآوری شده است. قسمتی از اطلاعات نیز از طریقCD دنا سهم گرد آوردی شده است.

 

۳-۵) روش تجزیه و تحلیل داده های تحقیق

 

تحقیق از نوع تحلیل همبستگی و پس رویدادی می‌باشد.

 

برای بررسی فرضیه اول، از تحلیل همبستگی پیرسون استفاده می‌شود و پس از محاسبه ضریب همبستگی بین دو متغیر، آزمون معنی داری ضریب همبستگی، از طریق نرم افزار SPSSبررسی شده و سپس ‌در مورد وجود رابطه معنادار یا عدم وجود رابطه معنادار، بین EVA و TSR، اظهار نظر می‌شود.

 

برای بررسی فرضیه دوم، از دو معادله رگرسیون تک متغیره، استفاده شده است و با بهره گرفتن از رگرسیون و تحلیل واریانس و ضرایب تعیین به دست آمده ®، و با توجه به اطلاعات خروجی از نرم افزار SPSS، درمورد فرضیه دوم (EVA در ارتباط با ارزش بازار شرکت شاخص بهتری نسبت به NOPAT می‌باشد)، اظهار نظر می‌شود.

 

معادلات رگرسیون به کار گرفته شده به صورت زیر می‌باشد:

 

1. 1. برای کسب اطلاعات تفضیلی مراجعه کنید به کتاب (تحلیل آماری) نوشته دکتر عادل آذر و دکتر منصور مومنی. انتشارات سمت، ۱۳۸۸، صص ۱۹۰-۱۸۶

 

1. مراجعه کنید به منبع فوق ۱۷۹-۱۷۴

MV=a + β * EVA + e

 

MV= b + β * NOPAT + e

 

نکته‌ای که در اینجا ممکن است به ذهن خواننده خطور کند این است که با توجه به عدم نمونه گیری، با آمار توصیفی مواجه خواهید شد و نیازی به آزمون آماری استنباط آماری نخواهیم داشت.

 

در پاسخ باید گفت که در این مورد نظر واحدی بین تمامی آمار دانان وجود ندارد و متخصصین خبره آمار، اینگونه اذعان می‌دارند که حتی در این مورد نیز بهتر است از استنباط آماری استفاده شود. البته این ‌به این معنی نیست که نتایج به دست آمده از شرکت‌های مورد بررسی را به شرکت‌های دیگر تعمیم بدهیم. بلکه نتایج به دست آمده، به همین شرکت‌ها در سال‌های خارج از محدوده زمانی پژوهش قابل تعمیم است. به عنوان مثال یک شرکت ممکن است در یک سال فرضی با EVA معادل ۱۰ به TSR، ۲۰درصد دست پیدا کند اما در سال‌های بعد مشخص نیست که این شرکت بتواند با همان EVA به TSR20درصد دست یابد. چرا که متغیر های زیادی در این زمینه موثرند که خارج از کنترل محقق است. و از طرفی دیگر، با توجه به اینکه سال‌های مورد پژوهش، ‌بر اساس محدودیت اطلاعاتی انتخاب گردیده است همه‌ این ها مجموعا دست به دست هم می‌دهند که آمار استنباطی را بر آمار توصیفی مرجع سازند.

 

هر دو فرضیه در سه حالت زیر مورد بررسی قرار گرفته اند:

 

• • حالت اول: هر ۱۵ شرکت در هر سال مختلف از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲

 

• • حالت دوم: هر شرکت به طور جداگانه در دوره ۶ ساله

 

• حالت سوم: حالت کلی، کلیه شرکت‌ها در دوره ۶ ساله به عنوان مثال برای فرضیه اول، دو EVA 72 با TSR، ۷۲ در دوره ۶ ساله مورد بررسی قرار می‌گیرند.

فصل چهارم

 

تجزیه و تحلیل داده ها

 

در این بخش به تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها در سه حالت ذکر شده می‌پردازیم:

 

۴-۱) مقدمه

 

تجزیه و تحلیل داده ها به منظور بررسی صحت و سقم فرضیه‌ها برای هر نوع تحقیق، از اهمیت خاصی برخوردار است. داده های خام با بهره گرفتن از فنون آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفاده کنندگان قرار می‌گیرند. برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات، مطابق اهداف ارائه شده، ابتدا میزان و یا مقدار هر متغیر بر اساس داده های به دست آمده از مراجعه مستقیم به کتابخانه سازمان بورس اوراق بهادار و اداره امور نظارت بر شرکت‌ها و مطالعه یادداشت‌های توضیحی صورت‌های مالی، گزارش‌های سالانه و همچنین گزارش ۱۰ ساله بورس، مشخص شد.سپس توصیف اطلاعات حاصل شده در قالب جداول و نمودارهای توصیفی، دیدگاه کلی از چگونگی توزیع آن ها را ایجاد نموده که می‌تواند در چگونگی استفاده از الگو های آماری گوناگون کمک نماید. در گام بعدی به آزمون فرضیه‌های تحقیق پرداخته شد و در نهایت با جمع بندی وتجزیه و تحلیل اطلاعات خاتمه یافت.

 

۴-۲) آمار استنباطی

 

۴-۲-۱) بررسی فرضیه اول

 

جهت بررسی این فرضیه از تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شده است.

 

فرضیه اول: بین EVA و TSR رابطه معناداری وجود دارد.